Yükseköğretim Merkezi Yerli, Milli Akademik Arşiv Yazılımı ve Standartlaşma

Abstract

Araştırmanın Amacı: Bu çalışma, Türkiye’de üretilen akademik çıktıların merkezi sistem üzerinden; standartlara uygun veri girişlerini sağlamak ve yönetmek, mükerrer veri girişlerini önlemek, içerik arama ve içeriğe erişim sağlamak, akademik çıktıların detaylı istatistiklerini ulusal düzeyde kurumsal ve karşılaştırmalı olarak inceleyebilmek, Türk Yükseköğretim sistemine uygun raporlar hazırlamak, uluslararası platformlarla veri alışverişi entegrasyonunu sağlamak, uluslararası veri tabanları ve arama motorları tarafından harmanlanabilmesi için Açık Arşivler Girişimi Üst Veri Harmanlama Protokolüne (OAI-PMH) uyumlu yerli bir akademik arşiv yazılımı hazırlanmasını önermek amacıyla hazırlanmıştır. Kapsam: Bu çalışma Türkiye’deki akademik veri / bilgi sistemleri ile kurumsal akademik arşivleri kapsamaktadır. Araştırma soruları: Türkiye’de kurumsal akademik arşivler için en çok tercih edilen DSpcace yazılımı, kurumsal akademik arşivlerin hedefleri doğrultusunda gereksinimleri karşılayabiliyor mu? Akademik verinin kurumsal akademik arşivlerle birlikte pek çok sisteme tekrar girilmesinin önüne geçilebilir mi? Akademik veri / bilgi sistemleri ile kurumsal akademik arşivleri kapsayacak bir yazılımın geliştirilmesi Türkiye adresli araştırma çıktılarının yönetimini kolaylaştırıp, etki ve görünürlüğünü daha çok arttırmaz mı? Yöntem: Betimleme yöntemi, Belgesel kaynak analizi Bulgu: Yükseköğretim sisteminde faaliyet gösteren kurumların akademik verileri farklı sistemlere kaydetmesi, veri girişlerinde farkı standartların kullanılması emek, zaman ve insan kaynağı israfına neden olmaktadır. Akademik veriyi merkezi bir sistem üzerinden yönetmek bu kaynaklardan tasarruf sağlayacağı gibi Türkiye adresli yayınlar için bibliyografik atıf veri tabanı oluşturulmasına katkıda bulunabilecektir. Sonuç: Önerilen akademik arşiv yazılımının, Türkiye’de üretilen akademik çıktıların bir kamu kurumu tarafından derlenmesini gündeme getireceği ve üniversitelerin akademik bilgi / veri sistemleri gereksinimlerini karşılayacağı düşünülmektedir. Çalışmada incelenen ulusal ve uluslararası akademik arama motorları ve veri / bilgi sistemlerinden elde edilen bilgilerle geliştirilecek akademik arşiv yazılımının süreçleri konusunda öneriler sıralanmıştır.