Yöresel mutfak unsurları ile destinasyon seçimi ilişkisinde destinasyon imajının aracılık rolü: Hatay ili örneği

Abstract

Özellikle 1980lerden itibaren dünya çapında bireysel ihtiyaçların karşılanması adına hızlı bir değişim ve gelişim süreci yaşanmaya başlamıştır. Bu değişimden, turizm endüstrisine yönelik geliştirilen tüketici davranışları da etkilenmiştir. Önceleri deniz, kum, güneş turizmiyle ilişkilendirilen kitle turizmi popülerken, günümüzde daha çok bireyselleştirilmiş ihtiyaçları karşılamaya yönelik deneyimsel turizm türleri tercih edilmektedir. Son zamanlarda yöresel mutfakları tanıma ve deneyimleme amacıyla gerçekleştirilen seyahatlerin artması sözü edilen değişime bir örnektir. Bu bağlamda gelişmekte olan ülkelerin küresel turizm pastasından aldığı payın artırılması, değişen tüketici ihtiyaçlarını karşılama gücüne bağlıdır. Bu tez çalışması kapsamında yöresel mutfak unsurları ile destinasyon seçimi arasındaki ilişkide destinasyon imajının aracılık etkisinin olup olmadığı incelenmiştir. Araştırma genel tarama modellerinden biri olan, ilişkisel tarama modeline göre desenlenmiştir. Verilerin toplanmasında anket tekniğinden yararlanılmıştır. Veri toplama sürecinin Covid-19 pandemi dönemine denk gelmesi nedeniyle anketler, kasti (kararsal-yargısal) örnekleme tekniği kullanılarak çevrimiçi ortamda uygulanmıştır. Hatalı ve eksik verilerin yer aldığı anket formlarının çıkarılması sonucunda 382 anket formuyla elde edilen veriler üzerinde analizler yapılmıştır. Veriler üzerinde, betimleyici analiz, açıklayıcı faktör analizi (AFA), kolerasyon ve regresyon analizleri uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda yöresel mutfak unsurlarının destinasyon imajı ve destinasyon seçimi üzerinde, destinasyon imajının destinasyon seçimi üzerinde pozitif yönlü anlamlı bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca yöresel mutfak unsurlarının destinasyon seçimini dolaylı olarak destinasyon imajı üzerinden etkilediği sonucuna da erişilmiştir. Bu bağlamda değişkenler arasında destinasyon imajının kısmi aracılık etkisinin olduğu söylenebilir. Çalışma, elde edilen bulguların alanyazın ışığında tartışılmasıyla turizm endüstrisi uygulayıcılarına ve gelecekteki araştırmalara önerilerde bulunularak sonlandırılmıştır. Anahtar Kelimeler: Yöresel mutfak, destinasyon imajı, destinasyon seçimi, hatay

Especially since the 1980s, a rapid change and development process has begun to meet individual needs worldwide. Consumer behavior towards the tourism industry has also been affected by this change. While mass tourism, which was previously associated with sea, sand and sun tourism, was popular, nowadays, experiential tourism types are preferred to meet individualized needs. The increase in the number of trips made to get to know and experience the local cuisine recently is an example of the mentioned change. In this context, increasing the share of developing countries from the global tourism pie depends on their ability to meet changing consumer needs. Within the scope of this thesis, it has been examined whether the destination image has a mediating effect in the relationship between local cuisine elements and destination selection. The research was designed according to the relational screening model, which is one of the general screening models. Questionnaire technique was used to collect data. Due to the fact that the data collection process coincided with the Covid-19 pandemic period, the questionnaires were administered online using the deliberate (decision-judicial) sampling technique. As a result of removing the questionnaires with erroneous and missing data, analyzes were made on the data obtained with 382 questionnaires. Descriptive analysis, explanatory factor analysis (EFA), correlation and regression analyses were applied on the data. As a result of the analysis, it has been determined that the local cuisine elements have a positive and significant effect on the destination image and destination selection, and the destination image has a positive and significant effect on the destination selection. In addition, it has been concluded that the local cuisine elements affect the destination selection indirectly through the destination image. In this context, it can be said that there is a partial mediation effect of the destination image among the variables. The study was concluded by discussing the findings in the light of the literature and making suggestions for tourism industry practitioners and future research. Key Words: Local cuisine, destination image, destination selection, hatay