Denizcilik Endüstrisi Paydaşlarının Bakış Açısından Arktik Deniz Rotaları

Abstract

İklim değişikliğinin son yüzyılda giderek sertleşmesi sonucunda Arktik deniz rotaları ortaya çıkmış, buzul halinde bulunan Arktik Okyanus’u deniz taşımacılığının ve uluslararası ticaretin meselelerinden birisi olmaya başlamıştır. Arktik rotalar daha ziyade mesafeyi ve yakıt tüketimini düşürme potansiyeli üzerinden okunmasına karşın, bu rotaların ekonomik, çevresel, sürdürülebilirlik, firma tutum ve tercihleri, politik, hukuki ve teknik gibi pek çok boyutu bulunmaktadır. Bu boyutların çerçevelerinin net olarak belirlenmesi gerekmektedir. Bunların hangi öncelikle belirleneceği, öncelikle ülkelerin politikalarına bağlı olarak şekillenecek olmasına karşın, denizcilik endüstrisinin öncülerinin ve paydaşlarının istek ve beklentileri de önemli rol oynamaktadır. Bu vesileyle bu çalışmanın amacı denizcilik endüstrisi paydaşlarının perspektifinden Arktik rotaların kullanılmasıyla ilgili bu boyutların etkileşimini ortaya koymaktır. Çalışmada DEMATEL yöntemi ile Bulanık Bilişsel Haritalama yöntemleri hibrit bir yapıyla kullanılmıştır. Sonuçlar en önemli kriterlerin sırasıyla Firma Karar ve Tutumları, Maliyet, Operasyonel Sürdürülebilirlik; en az öneme sahip kriterlerinse Yasal & Politik Yaklaşımlar ve Mesafe olduğunu göstermektedir.

Arctic Shipping Routes came into light as a result of climate change that is continuously becoming harsher in the last century. And then, ice-covered Arctic Ocean became one of the mattes of maritime transportation and international trade. Although Arctic Shipping Routes are associated with their potential of decreasing distance and fuel consumption, these routes have several dimensions such as economic, environmental, sustainability, behaviors and perspectives of companies, political, legal, and technical, etc., and the framework of those routes should clearly be identified. Even if the priority in the identification process depends on the policies of countries, the needs and requirements of both stakeholders and pioneers in maritime industry play critical role in this process. In this way, aim of the study is to reveal interactions of the dimensions related to usage of Arctic Shipping Routes from the perspectives of stakeholders. In the study, DEMATEL method and Fuzzy Cognitive Map Method have been hybridized. Results show that the most important criteria are Companies’ Decisions and Behaviors, Cost, Operational Sustainability while the least important criteria are Legal & Political Approaches and Distance.