Kızıldere Formasyonu (İskenderun-Arsuz/HATAY) Kumtaşlarında Micro-CT Yöntemiyle Mikroporozite Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı Arsuz-İskenderun (Hatay) yöresinde gözlemlenen kumtaşlarının mikroporozitesini Micro-CT ve görüntü işleme yöntemleriyle belirlemek ve makro porozite değerleriyle karşılaştırmaktır. Kızıldere formasyonu kumtaşları-kiltaşları ile ardışımlıdır ve evaporitik birimlerden oluşan Haymaseki üyesini üzerlemektedir. Kumtaşlarında bağlayıcı malzeme kalsit çimentodur ve temel kayaya ait ultrabazik-bazik kayaç kırıntıları hakimdir ve litarenit olarak isimlendirilmişlerdir. Micro-CT analizlerine göre kapalı porozite % 4.22, açık porozite % 35.46 ve toplam porozite ise % 38.18’dir. Micro-CT yöntemiyle elde edilen iki boyutlu 188 adet görüntünün işlenmesi ile toplam porozite belirlenmiştir. Açık kod kaynaklı Fiji/Imagej programıyla yapılan analizlerde kumtaşlarında porozite % 20-45 arasında değişmektedir. Kuyu logları porozitesiyle bu değerler karşılaştırılmıştır ve Micro-CT analiz sonuçlarıyla benzer olduğu belirlenmiştir. Görüntü işleme yöntemleri ve Micro-CT yöntemiyle kayaçların porozite değerlerinin hesaplanması diğer yöntemlere göre daha pratik, tahribatsız ve ekonomiktir. Kızıldere formasyonuna ait kumtaşlarının porozite değerleri formasyonun hazne kaya olabileceğini göstermektedir.

The aim of study is to determine the microporosity of sandstones in Arsuz-Iskenderun (Hatay) region by Micro-CT and image processing methods and to compare the macro porosity. The Kizildere formation is sequenced with sandstones-claystones and overlies the Haymaseki member consisting of evaporitic units. The cement in sandstones is calcite and ultrabasic-basic rock fragments of the basement rock are dominant and are named as litharenite, closed porosity is 4.22%, open porosity is 35.46% and total porosity is 38.18% according to Micro-CT analysis. Porosity in sandstones varies between 20-45% in the analysis with the open source software Fiji / Imagej. These values were compared with the porosity of the well logs and determined to be similar to the Micro-CT analysis results. Calculation of porosity values of rocks with image processing methods and Micro-CT method is more practical, non-destructive and economical than other methods. The porosity values of the sandstones of the Kizildere formation indicate that the formation may be a reservoir rock.