Farklı menşeli metal hurdaların demir çelik üretimine etkilerinin araştırılması

Abstract

Türkiye’deki demir çelik sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin çelik üretim yöntemleri incelendiğinde büyük çoğunlukta elektrikli ark ocaklarından üretim yapıldığı görülmektedir. Yapılan bu üretimlerde ana hammadde girdisi olarak çelik hurda ve hurda türevleri kullanılmaktadır. Bu hurdalar ülkemize ve de tüm dünya ya farklı ulaşım yöntemleri ile getirilmektedir. En çok kullanılan yöntemler arasında gemi, kara yolu taşımacılığı karşımıza çıkmaktadır. Farklı ülkelerden gelen hurdalarında o ülkeye ait bazı karakteristikleri taşıdığı kanısı bu tez çalışmasının ana hedefini oluşturmaktadır. Bu tez çalışmasında, ülkemize farklı ülkelerden gelen çelik hurda kargolarının ülke bazında İskenderun-Osmaniye bölgesinde faaliyet gösteren demir çelik firmalarındaki üretime olan etkileri incelenmiş ve sistematik yöntemler ile modellenmiştir. Bu modellemeler sayesinde bazı reçeteler ortaya çıkmış ve bu reçetelerin çelik üretimleri için bir kılavuz görevi görmesi hedeflenmiştir. Yapılan testlerde; altı farklı ülkeden gelen çelik hurdalar üzerinde, görüntü işleme, yapay sinir ağları ve istatistik değerlendirme programları kullanılarak hurda ile çalışan bir demir çelik tesisinde prosese, işletme şartlarına ve ürün kalitesine olan etkileri araştırılmıştır. Farklı ülkelerin hurdalarının kullanılması esnasında üretilmiş olan yarı mamul ve mamullere uygulanan mekanik, kimyasal testler incelenmiş, pota metalürjisinde yapılan katkı ve kullanılan elektrik miktarları arasında bir değerlendirme yapılmış, tane boyutu ölçümü ve mikro yapı analiz sonuçları incelenmiştir.

When the steel production methods of the enterprises operating in the iron and steel sector in Turkey are examined, it is seen that the majority of the production is made from electric arc furnaces. In these productions, steel scrap and scrap derivatives are used as the main raw material input. These scraps are brought to our country and to the whole world by different transportation methods. Ship and road transport are among the most used methods. The belief that scraps from different countries have some characteristics of that country is the main target of this thesis. In this thesis, the effects of steel scrap cargo coming to our country from different countries on the production of iron and steel companies operating in the Iskenderun-Osmaniye region on a country basis were examined and modeled with systematic methods. Thanks to these models, some recipes have emerged, and these recipes are aimed to serve as a guide for production. In the tests made; on steel scraps coming from six different bodies, using image processing, artificial neural networks and statistical evaluation devices, the process of obtaining an iron and steel working with scrap, its operating conditions and its effects on product quality were investigated. The mechanical and chemical substances applied to the semi-finished and finished products produced during the use of different school scraps were examined, an evaluation was made between the number of additives made in ladle metallurgy and the amount of electricity used, and the results of grain size and microstructure analysis were obtained.