Sondaj çamurlarında grafitin kullanılabilirliğinin araştırılması
Künye
Yeşil, B. (2023).Sondaj çamurlarında grafitin kullanılabilirliğinin araştırılması. (Yüksek Lisans Tezi). İskenderun Teknik Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Petrol ve Doğal Gaz Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Hatay.Özet
Bu tez çalışmasında, sondaj çamuruna grafit katılmasının sondaj çamurunun reolojik
özelliklerine olan etkisi incelenmiştir. Bu amaçla bentonit, kostik, su karışımından
oluşturulmuş su bazlı sondaj çamuruna farklı konsantrasyonlarda (%0,1-%2) toz haldeki
grafit eklenerek hazırlanmış sondaj çamurunun; PV, AV, YP, jel mukavemeti, filtrasyon
kaybı, kek kalınlığı, pH ve yoğunluk analizleri Amerikan Petrol Enstitüsü (API)
standartlarına göre analiz edilmiştir. Çalışmanın sonunda temel haldeki sondaj çamurunun
görünür viskozitesi 38 saniye plastik viskozitesi 10 cP, kopma noktası 13, jel mukavemeti
11, filtrasyon kaybı (100bar/ 7,5 dakika) 30 ml, kek kalınlığı (100bar/ 7,5 dakika) 1mm,
pH 13, tanecik boyutu 0,1 mm olarak ölçülmüştür. %0.1 ile %2 oran aralığında hazırlanmış
sondaj çamurunun reolojik özellikleri incelendiğinde ise pH’ın sabit olarak 13 olduğu,
görünür viskozitenin %0,1’den %1,2’ye kadar 38 saniye olduğu, %1,2’den %1,8’e kadar
39 saniye olduğu, %1,8 ile %2 aralığında ise görünür viskozitenin 40 saniye olduğu
ölçülmüştür. %0,1 ile %2 oran aralığında toz grafit eklenmiş sondaj çamurunun plastik
viskozitesi 10 cP ölçülmüştür. %0,1 ile %2 oran aralığında toz grafit eklenmiş sondaj
çamurunda YP, %0,1 ile %1,3 aralığında 13, %1,3 ile %1,8 aralığında 14, %1,8 ile %2
aralığında 15 olarak ölçülmüştür. %0,1 ile %2 oran aralığında toz grafit eklenmiş sondaj
çamurunun filtrasyon kaybı(100bar/ 7,5 dakika), 30 ml olarak ölçülmüştür. %0,1 ile %2
oranında toz grafit eklenmiş sondaj çamurunun kek kalınlığı (100bar/ 7,5 dakika) 1mm
olarak ölçülmüştür. %0,1-%2 oranında toz grafit eklenmiş sondaj çamurunun tanecik
boyutu 0,1 mm olarak ölçülmüştür. %0,1-%2 aralığında yoğunluğa ölçülebilir etkisi tespit
edilmemiştir. Yapılan deney sonuçları birbirleriyle benzer sonuçlar vermektedir. Buna
göre, görünür viskoziteyi artırması, plastik viskoziteyi arttırması, YP’yi ve jel mukavemeti
değerlerini yükseltici etkisi bakımından pozitif etkisi olmaktadır In this thesis study; The effect of adding graphite to drilling mud on the rheological
properties of drilling mud was investigated. For this purpose, drilling mud prepared by
adding graphite in powder form at different concentrations (0.1%-2%) to the water-based
drilling mud formed from a mixture of bentonite, caustic and water; PV, AV, YP, gel
strength, filtration loss, cake thickness, pH and density analyzes were analyzed according
to American Petroleum Institute (API) standards. At the end of the study, the apparent
viscosity of the drilling mud in the ground state is 38 seconds, plastic viscosity 10 cp,
breaking point 13, gel strength 11, filtration loss (100bar / 7.5 minutes) 30 ml, cake
thickness (100bar / 7.5 minutes) 1mm, pH 13 , the particle size is measured as 0.1 mm.
When the rheological properties of drilling mud prepared in the range of 0.1% to 2% are
examined, the pH is constant 13, the apparent viscosity is from 0.1% to 1.2% for 38
seconds, from 1.2% to 1%, It has been measured that up to 8 is 39 seconds, and in the
range of 1.8% to 2%, the apparent viscosity is 40 seconds.The plastic viscosity of the
drilling mud with powder graphite added in the range of 0.1% to 2% was measured as 10
cP.YP in drilling mud with powder graphite added in the range of 0.1% to 2%,13 in the
range of 0.1% to 1.3%,14 in the range of 1.3% to 1.8%, It was measured as 15 in the range
of 1.8% to 2%.The filtration loss (100bar/ 7.5 minutes) of drilling mud with powder
graphite added in the range of 0.1% to 2% was measured as 30 ml.The cake thickness
(100bar/ 7.5 minutes) of drilling mud with 0.1% to 2% powdered graphite was measured as
1mm. The particle size of the drilling mud with 0.1%-2% powdered graphite was measured
as 0.1 mm. There was no measurable effect on the density in the range of 0.1%-2%.
Experimental results give similar results with each other. Accordingly, it has a positive
effect in terms of increasing the apparent viscosity, increasing the plastic viscosity,
increasing the HP and gel strength values.