KBRN olaylarına karşı hastane öncesi acil sağlık hizmetleri çalışanlarının KKD kullanımı, bilgi ve beceri durumu: Adana ili örneği

Abstract

Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer tehlikeli maddelerin kasıtlı kullanılması ya da bir kaza sonucunda ortama yayılması ile çevrede ve canlılarda meydana gelen her türlü zararlı veya tehlikeli durumları ifade eden olaylar KBRN olaylarıdır. KBRN olayları meydana geldikten sonra olaya müdahale eden personeli korumak, olaydan etkilenmiş kişilere müdahalede bulunmak ve kontaminasyonu önlemek amacıyla kişisel koruyucu donanım (KKD) kullanılması son derece önem arz etmektedir. Bu bağlamda tez çalışmasının amacı Adana ilinde görev yapan hastane öncesi acil sağlık hizmetleri 112 il ambulans servisi çalışanlarının KBRN olaylarına karşı KKD kullanımı, bilgi ve beceri durumlarını tespit etmektir. Çalışmamızın evrenini Adana 112 il ambulans servisinde çalışan Acil Tıp Teknisyeni, Doktor, Hemşire/Ebe, Paramedik, Sağlık Memuru ve Şoförler oluşturmaktadır. Örneklem sayısı 541 kişiden oluşmaktadır. Veriler, katılımcıların demografik özelliklerini içeren 13 sorudan oluşan ve araştırmacı tarafından literatür incelenerek hazırlanan 25 sorudan oluşan iki adet veri toplama formu ile anket uygulanarak toplanmıştır. Çalışmamızda tek yönlü varyans analizi, açıklayıcı faktör analizi, bağımsız t testi, güvenilirlik analizi uygulanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 25 programı kullanılmıştır. Anket sorularının güvenirliliği 0.942 olarak bulunmuştur (Cronbach Alfa>0.6). Bartlett Küresellik testi sonuçları incelenmiş ve ki karenin kabul edilebilir seviyede olduğu görülmüştür χ2(300) =7741,889; p<0.05). KMO =0,948 (yeterli) olarak görülmüştür. Çalışma sonucunda Kişisel Korunma Yöntemi (KKY) eğitimi ve KBRN’ de KKY eğitimi alanların eğitim almayanlardan, KBRN’de KKY eğitimini birden fazla alan kişilerin eğitim almayan ya da daha az alanlardan, eğitim durumu ön lisans ve lisans olanların, lise olanlardan bilgi düzeyleri yüksek çıkmıştır. (p<0.05). Sonuçlar incelendiğinde KBRN olaylarında KKD kullanımının çok önemli bir yere sahip olduğu belirlenmiştir. KKD hakkında bilgi sahibi olmak ve kullanma becerisini kazanmak son derece önemlidir. Bu doğrultuda verilen eğitimler ön plana çıkmaktadır. Belirli aralıklar ile verilecek eğitimler KKD kullanım durumu, bilgi ve beceri kazanmada katkı sağlayacaktır. Anahtar Kelimeler

Events expressing all kinds of harmful or dangerous situations that occur in the environment and living things with the deliberate use of chemical, biological, radiological and nuclear hazardous materials or their accidentally release are CBRN events. After CBRN incidents occur, it is extremely important to use personal protective equipment (PPE) in order to protect the personnel intervened in the incident, to intervene with the affected people and to prevent contamination. In this context, the aim of the study is to determine the use of PPE against CBRN incidents, knowledge and skills status of pre-hospital emergency health services 112 provincial ambulance service employees working in Adana. The universe of our study consists of Doctor, Emergency Medical Technician, Paramedic, Driver, Nurse /Midwife and Health Officer working in Adana 112 Provincial Ambulance Service. The total number of samples is 541. The data were collected by applying a questionnaire with two data collection forms consisting of 13 questions containing the demographic characteristics of the participants and 25 questions prepared by the researcher by examining the literature. In our study, one-way analysis of variance, explanatory factor analysis, independent t-test, and reliability analysis were applied. SPSS 25 program was used in the analysis of the data. Survey questions reliability was found to be 0.942 (Cronbach Alpha>0.6). The results of the Bartlett Sphericity test were examined and it was found that the chi-square was at an acceptable level χ2(300) =7741,889; p<0.05). KMO = 0.948 (adequate). As a result of the study, the level of knowledge of participants who received Personal Protection Method (PPM) training and PPM training in CBRN was higher than those who did not receive training; those who received more than one PPM training in CBRN higher than those who did not receive or less educated; those education status with an associate degree or bachelor's degree was higher than high school degree. (p<0.05). When the results were examined, it was determined that the use of PPE in CBRN events had a very important place. It is extremely important to have knowledge about PPE and gain the ability to use it. In this context, the provided trainings come to the fore. Training at regular intervals will contribute to the use of PPE, knowledge and skills.