Küresel grafitli dökme demirin yüzeyinde oluşturulan titanyum karbür kaplamaların aşınma ve korozyon davranışlarının incelenmesi
Künye
Soylu, B. (2022). Küresel grafitli dökme demirin yüzeyinde oluşturulan titanyum karbür kaplamaların aşınma ve korozyon davranışlarının incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). İskenderun Teknik Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Hatay.Özet
Küresel grafitli dökme demirlerin çeliğe göre daha ekonomik üretilebilmesi ve düşük
yoğunluğa sahip olmalarının yanında dökme demirin iyi bilinen yüksek dökülebilirlik,
titreşimi sönüleme, yüklenme kapasitesi özelliklere sahip olması bu alaşım grubunu günden
güne birçok sektörde çeliklere alternatif olarak kullanılmasını sağlamıştır. Ancak, küresel
garfitli dökme demirlerin düşük yüzey sertlikleri ve düşük korozyon dirençleri dolayısıyla
birçok tribokorozitif ortamdaki aşınma ve korozyon dirençleri tatmin edici değildir. Bu
amaçla, bu çalışmada, küresel grafitli dökme demir (KGDD-80) numunelerin yüzeyinde
Termo reaktif difüzyon tekniği (TRD) ile 800 °C, 850 °C ve 900 °C’de 4 saat süre ile
titanyum karbür (TiC) kaplama tabakaları oluşturulmuştur. Elde edilen TiC kaplamalar,
taramalı elektron mikroskobu (SEM), enerji dağılımlı X-ışını spektroskopisi (EDS), X-ışını
kırınımı (XRD), yüzey profilometrisi, mikrosertlik, VDI adhezyon testi, aşınma testi ve
elektrokimyasal korozyon testi ile karakterize edilmiştir. TRD sıcaklığına bağlı olarak
yüzeyde 5-11 μm kalınlığında ve 27.96-32.45 GPa sertlikte sürekli, çatlaksız, pürüzsüz ve
altlık ile yüksek adhezyona sahip TiC kaplamalar elde edilmiştir. TiC kaplamaların yüksek
kimyasal kararlılığı, yüksek sertliği ve iyi yapışma mukavemeti, işlemsiz kürsel grafitli
numunelere kıyasla daha düşük sürtünme katsayısı, yüksek aşınma direnci ve üstün
korozyon direnci sağlamışlardır. Kaplanmış numunelerde delaminasyon ve oksidasyon
destekli abrasif aşınma görülürken TiC kaplı numunlerde ise oksidasyon destekli adhesiv
aşınmaya dönüşmüştür. İşlemsiz kürsel grafitli dökme demir numunlerde galvanik etkiye
bağlı seçici korozyon mekanizması baskın iken, TiC kaplanmış numunelerde homojen
korozyon ve pitting korozyon mekanizmalarının meydana geldiği tespit edilmiştir. TRD
yöntemiyle oluşturulan TiC kaplamaların sağladığı aşınma ve korozyon dirençlerindeki
iyileşme, TiC kaplamaların tribo-korozif koşullara maruz kalan kürsel grafitli dökme
demirlerin kullanım ömürlerinin artırılmasında iyi bir alternatif olacağını göstermiştir The fact that ductile iron can be produced more economically than steel with relatively lower
density and the well-known characteristics of cast iron such as high castability, vibration
dampening, and load-bearing capability make this alloy group a desirable alternative to
steels in numerous applications in the industry. But unfortunately, the low surface hardness
and average corrosion resistance of ductile iron restrict its applications, especially in tribocorrosive
applications where wear and corrosion resistance is simultaneously required. The
initiation sites for corrosion and wear are the surface, therefore the improvement of surface
properties will directly influence the resistance to corrosion and wear. In this study, titanium
carbide (TiC) coatings were grown on the surfaces of ductile iron (GGG-80) grade samples
by thermo-reactive diffusion (TRD) at temperatures of 800 °C, 850 °C and 900 °C for 4 h.
The resulting TiC coatings were characterized by scanning electron microscopy (SEM), Xray
diffraction (XRD), energy-dispersive X-ray spectroscopy (EDS), surface profilometry,
microhardness tests, VDI adhesion tests, wear tests, and electrochemical corrosion tests.
Depending on the TRD temperature, smooth, continuous, and crack-free TiC coatings with
5–11 μm and 27.96–32.45 GPa average hardness were obtained on the surface. The coating
also exhibited good adhesion with the substrate. The high chemical stability, hardness, and
good adhesion strength of the TiC coatings also provided low friction high wear resistance,
and superior corrosion resistance compared to the untreated ductile iron. While delamination
and oxidation-assisted abrasive wear were observed in the untreated sample, only oxidationassisted
adhesive wear was observed in the TiC coated samples. Selective corrosion due to
galvanic effects was observed in the untreated sample, whereas a more homogeneous form
of corrosion combined with pitting was observed in the TiC coatings. The improvement in
the wear and corrosion resistance displayed by the presence of the TiC coatings showed that
TiC coatings produced by thermo-reactive diffusion can be used for increasing the service
life of ductile irons considered for tribo-corrosion applications.