Trol balıkçılığında ıskartanın yaşama ihtimalini etkileyen faktörlerin analizi

Abstract

Bu çalışmada balıkçılık yönetiminin önemli bir konusu olan ıskarta ölümlerini tahmin ve etkileyen faktörler üzerine ticari ve deneysel bir dizi çalışma yapılmıştır. Ticari trol operasyonlarında ölüm oranları ve basınç tedavisinin yaşama oranına etkisi gözlemlenmiştir. Sanal balıkçılık denemeleri ise kontrollü şartlarda doğadan temin edilen canlı balıklar kullanılarak balık davranışları laboratuvarında gerçekleştirilmiştir. Bu iki farklı çalışmada bir balıkçılık operasyonu sonrasında yaşam oranı, akut ölüm oranı ve gecikmiş ölüm oranı tahmin edilmiştir. Yaşama oranına etki eden temel faktörler, balık davranışı, basınç değişikliği, trol çekim hızı ve deniz suyu sıcaklığı olarak tespit edilmiştir. Bu faktörler, farklı türler üzerinde farklı etkiler göstermiştir. Deneysel ve deniz çalışmaları sonucunda elde edilen yaşama ve ölüm oranları biyokimyasal kan parametreleriyle desteklenmiştir. Yaşama oranına etki eden faktörlerin oluşturduğu stresin seviyesi kan serumundaki kortizol, T3 ve T4 hormon miktarları incelenerek tespit edilmiştir. Çalışmada, basınç tedavisi uygulandığında türlerin yaşama oranının daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Laboratuvarda yapılan trol simülasyonu ve akıntı kanalı denemelerinde farklı deniz suyu sıcaklığı ve trol çekim hızına göre davranış bozukluğu ve 24 saat süreyle canlı kalma oranları tespit edilmiştir. Bu çalışmalarda E. costae, E. aeneus, E. marginatus türlerinin ağ içinde veya akıntı kanalında yüzmedikleri ve dolayısıyla yorulmayarak canlı kaldıkları görülmüştür. L. mormyrus ve S. aurata yüksek yüzme performansı göstermiş ve tekrar suya bırakıldıklarında önemli ölçüde canlı kalabilecekleri sonucuna ulaşılmıştır. Bu tez çalışması ıskartanın yaşama oranlarının sürdürülebilir balıkçılık ve stok yönetimi için önemli bir konu olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca balıkçılık operasyonları sonrası tekrar denize atılan ıskartanın yaşaması, balıkçılık ekonomik kayıpları ve sorumlu çevre yaklaşımı için önemli bir husustur.

In this study, a series of commercial and experimental studies were carried out on factors that predict and affect the discard mortality, an important issue of fisheries management. The effects of mortality rates and pressure treatment on survival rate were observed in commercial trawl operations. Virtual fishing experiments were carried out in laboratory using live fish from the nature under controlled conditions. In these two different studies, survival rate, acute mortality and delayed mortality were estimated after a fishing operation. The main factors affecting the survival rate, fish behavior, pressure changes, trawling speed and seawater temperature. These factors showed different effects on different species. The survival and mortality rates obtained as a result of experimental and marine studies were supported by biochemical blood parameters. The level of stress caused by factors affecting survival rate was determined by examining the amounts of cortisol, T3 and T4 hormones in the blood serum. In the study, when pressure treatment was applied, the survival rate of the species was higher. In the trawl simulation and flow channel experiments, different sea water temperatures and behavioral impairment according to trawling speed and survival rates for 24 hours were determined. In these experiments, E. costae, E. aeneus, E. marginatus did not float in the net or in the flow channel and thus they were found to be alive without fatigue. L. mormyrus and S. aurata showed high swimming performance and were able to survive to a considerable extent when released to the water. This thesis study showed that the discard survival rate is an important issue for sustainable fisheries and stock management. In addition, the survival of discarded fish released into the sea after fishing operations is an important issue for fisheries economic losses and responsible environmental approach.