Mansapta trapez daralma olması durumunda baraj yıkılması taşkın dalgası yayılımının sığ su denklemleri ile modellenmesi
Künye
Kocaman, S., Dal, K., Yılmaz, A., (2021). Mansapta trapez daralma olması durumunda baraj yıkılması taşkın dalgası yayılımının sığ su denklemleri ile modellenmesi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 10(2), 695 - 703. https://doi.org/10.28948/ngmuh.825144Özet
Baraj yıkılması sonucu oluşan taşkın dalgası can ve mal
kayıplarına sebep olabileceği için hidrolik alanında önemli
bir çalışma konusudur. Ancak gerçek baraj yıkılması
olayına ait veriler yetersizdir ve bu durum konu ile ilgili
araştırmacıların bilgisini de sınırlamaktadır. Bu nedenle
baraj yıkılması verisi üreten deneysel çalışmalar hem
konunun daha iyi anlaşılması hem de nümerik ve analitik
yöntemlerin doğrulanması için büyük önem
taşımaktadırlar. Bu çalışmada, mansap bölgesinde trapez
daralma bulunması durumundaki baraj yıkılması akımına
ait yüzey profilleri ve noktasal su seviyesi değişimleri
incelenmiştir. Verilerin karşılaştırılması deneysel ve
sayısal olarak yapılmıştır. Sayısal veriler ücretsiz
BASEMENT yazılımında bulunan 2 boyutlu sığ su
denklemleri yardımıyla elde edilmiştir. Riemann çözücü
olarak ise tam çözücü kullanılmıştır. Deneysel sonuçlara ise
görüntü işleme yöntemi aracılığı ile ulaşılmıştır. Sonuçların
uyum içerisinde olduğu ve 2 boyutlu sığ su denklemlerine
dayanan analizin mansapta trapez daralma bulunan bir
baraj yıkılması problemini çözebilme kapasitesi olduğu
gözlenmiştir. Ayrıca bu yöntem, daha gelişmiş bilgisayar
teknolojisi gerektiren 3 boyutlu Reynolds Ortalamalı
Navier-Stokes denklemlerine kıyasla hızlı çözüm imkanı
sunan kullanışlı bir yöntem olarak değerlendirilmiştir.