Şeb-i Arus Törenlerine Katılan Yerli Turistlerin Kültür Turisti Tipolojileri

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Şeb-i Arus törenlerine katılan yerli turistlerin, kültür turisti tipolojilerinin tespit edilmesi ve kültür turisti tipolojilerinin turistlerin demografik özellikleri bakımından farklılaşıp farklılaşmadığının ortaya konulmasıdır. Araştırma sonucunda elde edilen bilgiler, uluslararası bir etkinlik olan ve her yıl çok sayıda yerli ve yabancı turistin ilgisini çeken Şeb-i Arus törenlerine katılan yerli turist profilinin daha iyi anlaşılması ve bu sayede turistlere daha iyi ürün ve hizmetler sunulmasına katkı sağlanması bakımından önem arz etmektedir. Araştırma amacı doğrultusunda yüz yüze anket yöntemi kullanılmış olup, kolayda örnekleme yöntemi ile 2017 yılı Şeb-i Arus törenlerine katılan 463 yerli turistin verisine ulaşılmıştır. Turistlerin kültür turisti tipolojilerinin belirlenmesinde McKercher’in 2002 yılında ortaya koyduğu yöntem kullanılmıştır. Bu yöntemle, kültür turistleri, ziyaret amaçları ve yaşadıkları deneyim düzeyleri bakımından; amaçlı kültür turistleri, gezici kültür turistleri, sıradan kültür turistleri, tesadüfi kültür turistleri ve şans eseri kültür turistleri gruplarına ayrılmaktadır. Kültür turisti tipolojilerinin turistlerin demografik özellikleri bakımından farklılaşıp farklılaşmadığı ise ki kare testi vasıtası ile belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, Şeb-i Arus törenlerine katılan yerli turistlerin %57,9’unun amaçlı, %35,9’unun gezici, %3,5’inin sıradan, %2,4’ünün şans eseri ve %0,4’ünün tesadüfi kültür turisti oldukları tespit edilmiştir. Turistler, demografik özellikleri bakımından incelendiğinde, %69,1’inin kadın, %61,6’sının evli, %28,3’ünün 61 yaş ve üzerinde, %48,6’sının lisans düzeyinde eğitimli, %35,2’sinin 1500-2000TL gelire sahip oldukları ve %30’unun emekli olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, turistlerin %73,3’ünün törenlere aile ve arkadaş tavsiyesi ile katıldıkları, %66,3’ünün destinasyona ilk defa geldikleri, %34,6’sının bir gün konakladıkları, %78,4’ünün hediyelik eşya aldıkları ve %54,2’sinin hediyelik eşyaya 100 TL kadar bütçe ayırdıkları tespit edilmiştir. Ki kare testi sonucunda ise kültür turisti tipolojilerinin turistlerin yaş, medeni hal, eğitim düzeyi, meslek, aylık gelir, destinasyonda geçirilen süre ve hediyelik eşya alışverişine ayırdıkları bütçe değişkenleri bakımından anlamlı şekilde farklılaştığı tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde Şeb-i Arus törenlerini ziyaret eden yerli turistlerin büyük çoğunluğunun kültür turizmi amacı ile seyahat ettiği ve destinasyon ile ilgili derinlemesine bir deneyim elde ettikleri görülmektedir.

The purpose of the study is to determine the cultural tourist typologies of domestic tourists attending Şeb-I Arus Ceremonies and to find out whether the cultural tourist typologies differ depending on tourists’ demographic characteristics. Findings of this research are of importance in that they offer better goods and services to tourists by giving insight on domestic cultural tourists attending Şeb-i Arus Ceremonies - an international event that takes attention of a lot of domestic and international tourists. In line with the purpose of the study the face to face interview method was applied and 463 valid surveys were obtained using the easy sampling method. While determining the cultural tourists' typologies, the method Mckercher put forward in 2002 was used. With this method, cultural tourists were divided into 5 groups by taking their visiting purposes and experiences into account and those groups were named as purposeful, casual, sightseeing, incidental and serendipitous cultural tourists and to determine differentiation between cultural tourist typologies and tourists’ demographic characteristics Chi square test is used. Findings show that 57,9% of tourists are purposeful, 35,9% are sightseeing, 3,5% are casual, 2,4% are incidental and 0,4% are serendipitous cultural tourists. Demographic findings show that 69,1% of the tourist are women, 61,6% are married, 28,3% are 61 years old and over, 48,6% own bachelor’s degree, 35,2 % have 1500-2000 TL income and 30% are retired. In addition, it was determined that 73,3% of tourists attended the ceremonies with the advice of family and friends, 66,3% came to the destination for the first time, 34,6% stayed one day, 78,4% bought souvenirs and 54,2% allocated 100 TL budget for souvenirs. As a result of the chi square test, it was found that cultural tourist typologies differ significantly in terms of age, marital status, level of education, occupation, monthly income, time spent in destination and allocated budget for souvenirs variables. When the results of the research are evaluated in general, it is seen that the majority of the local tourists who attend Şeb-i Arus ceremonies travel for cultural tourism and gain an in-depth experience with destination.